Boşanma ve Çocuk

Boşanma süreci her aile için zorlayıcı ve kayıp içeren bir süreçtir. Ancak unutulmamalıdır ki “anne babası boşanmış her çocuk ruhsal ve fiziksel zorluklarla karşılaşacak” yaklaşımı çok yanlıştır.

Ev ortamında şiddetin her türlüsüne maruz kalıyorsa, sürekli mutsuz bir çiftle yaşıyorsa, bu çocuk için daha hırpalayıcı ve zorlayıcı olacaktır.

Boşanma süreci bir çocuk için elbette zordur çünkü içinde bir kayıp barındırır. Ayrıca, alıştığı tüm düzenin yıkılmasına ve yeni sürece alışmak zorunda kalır. Ancak, bu sürece adapte olmak ve bu sürece verilen tepkiler çocuktan çocuğa değişmektedir. Çünkü her ailenin ve çocuğun dinamikleri, gelişimsel süreci birbirinden farklıdır.

Dolayısıyla, Çocuğun yaşı, mizacı, aile tarafından nasıl bir tutumla büyütüldüğü ve bu süreçte ailenin çocuğa yaklaşımı, içinde bulunduğu çevre, çocuğun bu duruma nasıl uyumlanacağı konusunda etkili olacaktır.

Ayrılık kararı kesinlikle net olduğu andan itibaren en kısa sürede çocuğa açıklanmalıdır.

Bu açıklamayı anne ve babanın birlikte yapması, çocuğun iki farklı hikaye dinleme olasılığını azaltacaktır. Çocuğun sakin hissettiği, güvende hissettiği (ev ortamı olabilir), hiçbir konuşmanın bölünmeyeceği ve çocuğun zihnindeki bütün sorulara yanıt bulabileceği bir ortam olması önemlidir. Ayrıca, birden fazla çocuk varsa, hepsine aynı ortamda açıklama yapmak ve her bir çocuğu dinlemek ve sakince sorularını yanıtlamak önemlidir.

Çocuğun haberi aldığındaki tepkisi farklılık gösterebilir, ağlayabilir, çok fazla soru sorabilir, küsebilir, size sarılabilir, öfke ve üzüntü duyabilir. Bu duyguları yaşamasına ve kendini ifade edebilmesine, anne-baba olarak olanak sağlamak çok önemlidir. Ayrıca sorulan soruların açık ve net bir şekilde cevaplanması çok önemlidir.
Bazen bazı çocuklar anne-babanın boşanmasından dolayı olarak kendini sorumlu tutup, suçluluk duygusu hissedebilir.
Dolayısıyla ayrılığın nedeni çocuğun anlayabileceği yaş grubuna göre, sakin bir ses tonuyla, kısa, net bir şekilde anlatılmalı ve sorulan tüm sorulara cevap verilmelidir.

Konuşma esnasında, çocuğun hizasında olmak, göz teması ve ten temasında bulunmak çocuğu destekleyebilir. Ayrıca boşanma kararının anne-babanın ortak kararı olduğu, çocuğun tamamen bu kararın dışında olduğu belirtilmeli ve ayrı ayrı anne-baba olarak her daim çocuğun yanında olacakları belirtilmelidir.

Ayrıca, ayrılık sürecinden sonraki süreç de önem taşımaktadır. Hangi ebeveyni ile kaldığı ve diğer ebeveynin ulaşılabilir olması, her iki ebeveynin evinde de ayrı odasının olması ve görüşmek için verilen sözlerin her daim tutuluyor olması önem taşımaktadır. Ayrıca evinde beraber yaşamadığı ebeveyni hangi sıklıkla, hangi koşullarda gördüğü ve bu görüşmelerin tutarlı şekilde devam etmesi önemlidir.

Ayrılık sonrası, giden ebeveynin rollerinin çocuğa yapışmaması önemlidir. Örneğin “Artık bu evin erkeği sensin.” gibi ya da eski eş gidince çocukla uyumak gibi bu tür davranışlar çocuğu olumsuz etkiler. Çocuğun babasının yerini aldığını düşünmesi hem suçluluk duygusunu hem de kaygısının artmasına neden olacaktır.

Çocuğun çocuk rolünde kalması önemlidir. Başka dikkat edilecek önemli konu da, anne-baba ve çocuğun birlikte etkinlikten kaçınmasıdır. Çünkü bu çocuk için oldukça kafa karıştırıcı olacaktır. Ayrıca her buluşmada çocuğun yeniden aile olmaya dair umudu artacak ve her seferinde hayal kırıklığı ve kayıp duygusunu yeniden yaşayacaktır. O nedenle çocuk anne ile ayrı baba ile ayrı etkinlikler yapmalıdır.

Çocuğunuz bu yeni sürece uyum sağlamakta zorlanıyor ve davranışlarında belirgin değişiklikler söz konusu ise bir uzmandan destek almayı ihmal etmemelisiniz.